Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI): Định nghĩa và đặc điểm chính

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là một thuật ngữ phổ biến trong lĩnh vực đầu tư tài chính. Đây là hình thức đầu tư mà một công ty hoặc cá nhân từ một quốc gia đầu tư hoặc mua lại tài sản ở một quốc gia khác. FDI có vai trò quan trọng trong tăng trưởng và phát triển kinh tế của một quốc gia, mang lại vốn, công nghệ và chuyên môn quản lý, tạo việc làm và chuyển giao kiến thức. Nhưng để hiểu rõ hơn về FDI, cùng tìm hiểu bên dưới.

FDI là gì? FDI là viết tắt của từ gì?

FDI là viết tắt của Foreign Direct Investment – Đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đây là hình thức đầu tư mà một công ty hoặc cá nhân từ một quốc gia đầu tư hoặc mua lại tài sản ở một quốc gia khác. Đặc điểm chính của FDI là nó liên quan đến mối quan hệ lâu dài và sự kiểm soát ảnh hưởng đáng kể của nhà đầu tư nước ngoài đối với doanh nghiệp nơi khoản đầu tư được thực hiện. FDI có nhiều hình thức khác nhau và được coi là động lực quan trọng cho tăng trưởng và phát triển kinh tế.

Nguồn gốc và bản chất của FDI

FDI có nguồn gốc từ quá trình toàn cầu hóa và mở rộng thương mại quốc tế. Nó đã phát triển đáng kể trong nửa sau của thế kỷ 20 và tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu.

Bối cảnh sau Thế chiến thứ hai: Sau Thế chiến thứ hai, nhiều quốc gia cần phục hồi và phát triển sau thời kỳ chiến tranh tàn phá. Các công ty Mỹ đã đầu tư vào châu Âu để hỗ trợ quá trình phục hồi của khu vực này.

Hội nhập kinh tế và tự do hóa thương mại: Sự hình thành của các tổ chức kinh tế quốc tế như GATT và WTO đã tạo điều kiện để giảm rào cản thương mại. Điều này khuyến khích đầu tư xuyên biên giới và mở ra cánh cửa cho dòng vốn FDI đáng kể.

Tiến bộ công nghệ: Tiến bộ trong công nghệ vận tải và truyền thông giúp các công ty vận hành, quản lý công ty con ở nước ngoài dễ dàng hơn. Điều này làm giảm những thách thức liên quan đến kinh doanh quốc tế.

Các loại đầu tư nước ngoài FDI sẽ gồm những gì?

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có nhiều hình thức khác nhau tùy thuộc vào tính chất của khoản đầu tư và mức độ kiểm soát rủi ro nhà đầu tư tìm kiếm.

Đầu tư Greenfield: Công ty sẽ thành lập cơ sở mới ở nước ngoài bằng việc xây dựng một nhà máy, văn phòng hoặc cơ sở hạ tầng khác.

Sáp nhập và mua lại (M&A): Đây là hình thức doanh nghiệp mua lại cổ phần kiểm soát, tài sản hoặc sáp nhập với một doanh nghiệp khác để thành lập một doanh nghiệp mới.

Liên doanh: Hai hoặc nhiều công ty liên kết để tạo ra một tổ chức mới hoặc cộng tác trong một dự án cụ thể. Mỗi bên đóng góp nguồn lực, kiến thức chuyên môn, vốn và chia sẻ rủi ro cũng như lợi ích của liên doanh.

Công ty con thuộc sở hữu toàn bộ: Công ty con thuộc sở hữu và kiểm soát hoàn toàn bởi một công ty mẹ nước ngoài.

Ngoài ra còn có nhiều loại hình đầu tư nước ngoài khác như đầu tư vốn cổ phần, FDI vào lĩnh vực cùng ngành, FDI vào một chuỗi cung ứng, FDI không vốn chủ sở hữu, và nhiều hình thức khác.

Doanh nghiệp FDI là gì?

Doanh nghiệp FDI là một công ty hoặc tổ chức kinh doanh đã nhận được đầu tư trực tiếp nước ngoài từ tổ chức hoặc cá nhân có trụ sở tại quốc gia khác. Điều này có nghĩa là một phần quyền sở hữu và kiểm soát doanh nghiệp thuộc về nhà đầu tư nước ngoài hoặc công ty mẹ ở nước ngoài.

Vai trò của FDI

Doanh nghiệp FDI mang ý nghĩa lớn đối với cả nhà đầu tư nước ngoài và quốc gia tiếp nhận đầu tư. Đối với nhà đầu tư nước ngoài, họ có thể tiếp cận nguồn lực và cơ hội phát triển mới. Đối với quốc gia tiếp nhận đầu tư, FDI mang lại lợi ích như tăng vốn đầu tư, tạo việc làm, chuyển giao công nghệ và cải thiện tiềm năng kinh tế. FDI cũng góp phần vào chuyển giao kiến thức và công nghệ, tạo ra việc làm và phát triển kỹ năng, tăng cường cạnh tranh và mở ra thị trường mới.

Đặc điểm của FDI

FDI có những đặc điểm khác biệt so với các hình thức đầu tư quốc tế khác. FDI thường liên quan đến cam kết dài hạn từ nhà đầu tư nước ngoài và mang lại sự kiểm soát và ảnh hưởng đáng kể đối với doanh nghiệp. Ngoài ra, FDI có thể liên quan đến thành lập hoặc mua lại tài sản và chia sẻ rủi ro và lợi ích giữa các bên tham gia.

Thực trạng thu hút vốn FDI hiện nay tại Việt Nam

Vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong nửa đầu năm 2023 đã đạt hơn 13,43 tỷ USD, tương đương 95,7% so với cùng kỳ. Việt Nam đã thu hút nhiều dự án mới và điều chỉnh vốn đầu tư từ các nhà đầu tư nước ngoài.

Các chính sách thu hút vốn đầu tư nước ngoài của Việt Nam

Việt Nam tiếp tục quảng bá và xúc tiến đầu tư, thu hút tập đoàn và công ty đa quốc gia nổi tiếng từ các thị trường có thế mạnh về công nghệ và vốn. Ngoài ra, Việt Nam cần chọn lọc và thu hút các dự án có giá trị gia tăng cao, có tính lan tỏa và tạo kết nối doanh nghiệp trong và ngoài nước. Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh cũng là một yếu tố quan trọng để thu hút vốn FDI. Việt Nam cần cải thiện môi trường kinh doanh và sửa đổi chính sách thu hút vốn đầu tư nước ngoài, đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư. Ngoài ra, ưu đãi hỗ trợ đầu tư cũng đóng góp vào việc thu hút vốn FDI.

Kết luận

FDI đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của mỗi quốc gia. Nó mang lại vốn, công nghệ, kiến thức và việc làm, góp phần tăng trưởng và cải thiện cạnh tranh. Với các chính sách thu hút và sự phát triển của Việt Nam, hy vọng rằng vốn FDI sẽ tiếp tục đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.