Margin, còn được gọi là giao dịch ký quỹ chứng khoán, là việc nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để đầu tư. Với margin, nhà đầu tư có thể mua thêm cổ phiếu bằng cách sử dụng khoản vay từ công ty chứng khoán, và cổ phiếu này sẽ đồng thời được sử dụng làm tài sản thế chấp.
Công thức để tính tỷ lệ ký quỹ Margin là: Tỷ lệ ký quỹ = Tài sản ròng / Giá trị danh mục. Trong đó, tài sản ròng là giá trị của cổ phiếu đã mua trừ đi khoản vay ký quỹ Margin, và giá trị danh mục là tổng giá trị cổ phiếu được mua từ vốn ban đầu của nhà đầu tư và từ khoản vay Margin.
Ví dụ minh họa: Bạn có số vốn 100 triệu đồng để mua cổ phiếu VNM (Vinamilk), sau đó sử dụng giao dịch ký quỹ – Margin từ công ty CK rồi vay thêm 100 triệu để mua cổ phiếu. Như vậy, tổng cộng bạn sẽ có 200 triệu để mua cổ phiếu VNM và giá trị cổ phiếu trong danh mục đầu tư cũng là tài sản cầm cố là 100 triệu đồng vay để mua cổ phiếu VNM.
Margin level, hay còn gọi là hạn mức ký quỹ, là tỷ lệ phần trăm giữa số vốn có sẵn và số tiền ký quỹ Margin đã được sử dụng. Margin level cho biết số vốn còn lại có thể dùng để tham gia giao dịch mua cổ phiếu. Nhà đầu tư cần theo dõi margin level của tài khoản để biết bạn có đủ vốn để thực hiện lệnh mới hay tiếp tục duy trì lệnh đang mở hay không.
Thời điểm nên hoặc không nên sử dụng margin phụ thuộc vào những yếu tố sau:
1. Kinh nghiệm đầu tư chứng khoán: Nhà đầu tư cần có kinh nghiệm và kiến thức về chứng khoán, biểu đồ biến động, kỹ năng phân tích kỹ thuật và hiểu biết về thị trường để sử dụng margin hiệu quả. Những nhà đầu tư mới (F0) không nên sử dụng margin vì có thể không kiểm soát được rủi ro.
2. Tình hình thị trường và kinh tế: Nên sử dụng margin khi thị trường tăng trưởng ổn định và tránh sử dụng margin khi thị trường đang đi xuống, kinh tế suy yếu và bất ổn.
3. Hình thức đầu tư: Margin thích hợp cho đầu tư ngắn hạn, lướt sóng để hưởng chênh lệch giá cổ phiếu. Không nên sử dụng margin trong thời gian dài với các loại cổ phiếu biến động liên tục.
4. Loại cổ phiếu: Nên sử dụng margin đầu tư vào các cổ phiếu Bluechip hoặc trong nhóm VN30 có tính thanh khoản cao. Không nên sử dụng margin với các loại cổ phiếu tăng trưởng thấp, lợi nhuận không cao.
Vay margin có ảnh hưởng tới thị trường chứng khoán. Khi giá cổ phiếu tăng, thị trường chứng khoán phát triển tích cực đi lên. Nhà đầu tư sử dụng margin sẽ có nhiều lợi nhuận hơn và giá trị tài sản ròng tăng. Thanh khoản của thị trường cũng sẽ tăng cao. Ngược lại, khi giá cổ phiếu giảm, nhà đầu tư sử dụng margin sẽ gặp rủi ro lỗ nhanh hơn và có thể bị yêu cầu bổ sung ký quỹ hoặc bán cổ phiếu.
Để sử dụng margin hiệu quả, cần chú ý những điểm sau:
1. Tỷ lệ đòn bẩy: Nên sử dụng tỷ lệ đòn bẩy ở mức 1:1 hoặc 1:0.5 để giảm rủi ro. Tỷ lệ đòn bẩy cao như 1:2, 1:3, 1:4 có rủi ro cao hơn.
2. Nguyên tắc ký quỹ riêng: Không nên dùng quá 1% số vốn trong tài khoản để giao dịch ký quỹ.
3. Chọn cổ phiếu phù hợp: Sử dụng margin đầu tư vào cổ phiếu có tính thanh khoản cao và trong giao dịch ngắn hạn.
4. Thời điểm đầu tư: Sử dụng margin khi mua cổ phiếu giá rẻ và đang ở cuối sóng.
Tóm lại, margin là công cụ hữu ích trong đầu tư chứng khoán nhưng cần được sử dụng đúng cách và cân nhắc kỹ lưỡng với những rủi ro đi kèm. Hi vọng rằng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về margin và cách sử dụng nó trong đầu tư chứng khoán.